طرح پانزی چیست؟ همه چیز درباره طرح پانزی
معرفی طرح پانزی
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
طرح پانزی یا طرح پونزی، طرح‌های سرمایه‌گذاری هستند که هدف آن‌ها فریب مردم است. این طرح‌ها به مردم وعده بازده فوق‌العاده بالایی در سرمایه‌گذاری خود می‌دهند. طرح‌های پونزی برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی که در روزهای اولیه راه‌اندازی طرح هستند و پول خود را در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، بازدهی را فراهم می‌کند، اما رفته‌رفته سرمایه آن‌ها را به‌یک‌باره از بین می‌برد.
تعریف طرح پانزی به زبان ساده
طرح‌های پانزی کلاه‌برداری‌های سرمایه‌گذاری هستند که در آن سرمایه‌گذاران را توری فریب می‌دهند که از سود فوق‌العاده بالا و بدون ریسک اطمینان دارند. درنهایت، سرمایه‌گذاران فریب می‌خورند. شرکت‌هایی که در طرح پانزی را اجرا می‌کنند تمام تلاش خود را برای جذب سرمایه‌گذاران جدید برای سرمایه‌گذاری به کار می‌گیرند، سرمایه‌گذارانی که متوجه نمی‌شوند طعمه آن‌ها می‌شوند. هنگامی‌که پول از سرمایه‌گذاران جدید جمع‌آوری شد، همان پول برای پرداخت بازده به سرمایه‌گذاران اولیه استفاده می‌شود.
طرح‌های پانزی بسیار شبیه به طرح‌های هرمی هستند. هر دو از پول سرمایه‌گذاری‌های سرمایه‌گذاران جدید برای پرداخت به سرمایه‌گذاران کمی قدیمی‌تر استفاده می‌کنند. طرح‌های هرمی و پونزی در مدت‌زمان کوتاهی که سرمایه‌گذاران جدید پیدا نمی‌شوند، نابود می‌شوند. این امر باعث شکت طرح پانزی می‌شود به این معنی که پولی برای گردش وجود ندارد و ماهیت کلاه بردارانه آن‌ها معلوم می‌شود.
نمونه‌های طرح پانزی در جهان
منشا طرح پونزی به سال 1919 برمی‌گردد. طرح پونزی به نام چارلز پونزی نام‌گذاری شده است. او به فریب خود برای متقاعد کردن مردم برای سرمایه‌گذاری پول خود مشهور بود. ثبت‌شده است که چارلز پونزی اولین طرح پونزی را اجرا کرده است.
تغییرات مداوم در قیمت تمبر منجر به گران شدن تمبر در چند کشور شد. پونزی با نمایندگانی در کشورهای دیگر هماهنگ کرده بود تا کوپن‌های ارزان‌قیمت بخرند و برای او بفرستند. سپس آن‌ها را با تمبرهایی باارزش بالاتر مبادله کرد. سپس این تمبرها برای سود فروخته شد.
پونزی به‌هیچ‌وجه آخرین کسی نبود که این طرح را اجرا کرد. در سال 2007، وانگ فنگیو، تاجر چینی بنیان‌گذار گروه ییلیشن تیانشی، به اتهام “تحریک ناآرامی اجتماعی” پس از قربانیان خشمگین طرح پرورش مورچه خود که گفته می‌شود حدود یک‌میلیون نفر از بیش از یک میلیارد دلار را فریب داده بود، دستگیر شد. در اعتراض به ادارات دولتی حمله کردند. در سال 2008، دیوید مورسیا گوزمان، بنیان‌گذار گروه مالی کلمبیایی D.M.G. Grupo Holding SA (DMG)، به دلیل اجرای یک طرح کارت اعتباری پیش‌پرداخت که ظاهراً بیش از 1 میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران سرقت کرده بود، دستگیر و به پول‌شویی متهم شد. چند نفر دیگر بعداً در ارتباط با این طرح دستگیر و متهم شدند.
در همان سال، برنی مدوف، رئیس سابق بورس اوراق بهادار NASDAQ و مؤسس و رئیس Bernard L. Madoff Investment Securities LLC، به دلیل اجرای یک طرح Ponzi که گفته می‌شود حدود 50 میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران کلاه‌برداری کرده بود، به کلاه‌برداری متهم شد. در مارس 2009 او به 11 اتهام کلاه‌برداری و پول‌شویی اعتراف کرد و در ژوئن به 150 سال زندان محکوم شد؛ و بسیاری از موارد دیگر که طرح پانزی را اجرا کرده بودند و نمی‌توان به فریب‌کاری همه آن‌ها اشاره کرد.
برای جلوگیری از دام طرح پونزی چه‌کاری می توانیم انجام دهیم؟
برای عدم افتادن در طرح پانزی باید بسیار هوشیار بود و آگاهی خود را باید از این طرح بالا ببریم. توجه به نکات زیر در این رابطه بسیار حائز اهمیت است.
- اگر هر نوع سرمایه‌گذاری را مدنظر دارید، قبل از سرمایه‌گذاری و ذخیره رمز‌ارز‌ها در کیف پول ارز دیجیتال خود، مشاوره بگیرید و تحقیق کنید.
- کلاه‌برداران پانزی از اصطلاحات فنی مبهم برای توصیف سرمایه‌گذاری‌های موجود خود استفاده می‌کنند.
- همیشه سؤالات ساده‌ای در مورد شرکت و طرح بپرسید. هشیار باشید و اگر سعی می‌کنند از سؤالات طفره بروند، پیگیرتر باشید.
- از هیئت‌مدیره‌ای که این طرح را مدیریت و اجرا می‌کنند بپرسید و بخواهید حداقل با یکی از آن‌ها ملاقات کنید.
- چیزی به نام سرمایه‌گذاری بدون ریسک تضمین‌شده وجود ندارد، بازده بالا فقط با ریسک بالا به دست می‌آید.
- کلاه‌برداران سعی می‌کنند با استفاده از تکنیک‌های عجیبی، شمارا تحت‌فشار قرار دهند تا تصمیمات عجولانه بگیرید و به شما فرصتی برای در نظر گرفتن ماهیت سرمایه‌گذاری نمی‌دهند.
- مانند بسیاری از طرح‌های تقلبی، شما تشویق می‌شوید سرمایه‌گذاری خود را مخفی نگه‌دارید تا اطمینان حاصل کنید که حداکثر بازده را دریافت می‌کنید. این به کلاه‌برداران اجازه می‌دهد تا ماهیت واقعی طرح خود را پنهان کنند.
- هدف کلاه‌برداران این است که تجارت خود را مشروع جلوه دهند. این بدان معنی است که آن‌ها اغلب عناوین شغلی چشمگیر، بروشورهای براق و وب‌سایت‌های ساختگی دارند و جلساتی را در مکان‌های گران‌قیمت ترتیب می‌دهند تا معتبر به نظر برسند. اگر در مورد صحت یک طرح شک دارید، وضعیت شرکت و جزئیات تماس را بررسی کنید.
- اگر مطمئن نیستید شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید واقعی است، ممکن است یک کلاه‌برداری باشد. قبل از سرمایه‌گذاری، از معتبر بودن وب‌سایت آن‌ها با گواهینامه‌های نماد اعتماد الکترونیکی استعلام بگیرید.
- و…
اگر قربانی یک طرح پونزی شویم چه باید بکنیم؟
اگر در دام طرح پانزی افتاده باشیم، اگر زیاد سرمایه گداری نکرده باشیم دیر نشده و می‌توانیم اقدامات زیر را انجام دهیم.
- اگر فکر می‌کنید در یک طرح پونزی افتاده‌اید، آن را باید با پلیس فتا در داخل ایران گزارش داد.
- اگر فکر می‌کنید فعالانه در یک طرح پونزی شرکت می‌کنید، فوراً ارتباط خود را با کلاه‌برداران قطع کنید و پول بیشتری سرمایه‌گذاری نکنید.
- اگر جزئیات حساب بانکی خود را به کلاه‌برداران داده‌اید، فوراً به بانک خود اطلاع دهید و اطلاعات را هم تغییر دهید.
- هرگونه ارتباط کتبی که از طرح پونزی دریافت کرده‌اید را حفظ کنید. این مدراک ممکن است به شما در ارائه مدرک به دادگاه کمک کنند.
- و…
نتیجه‌گیری
طرح پانزی باهدف ترغیب و فریب مردم به آن‌ها وعده دروغ در سرمایه‌گذاری می‌دهد و در آخر پول آن‌ها را می‌خورد. این روزها باید مواظب این‌گونه طرح‌ها باشیم و به هر شرکتی اعتماد نکنیم. همچنین قبل از انجام هرگونه سرمایه‌گذاری تحقیق کنیم و از قانونی بودن شرکتی که در آن سرمایه گداری می‌کنیم اطمینان حاصل کنیم.
